ปาจิตติยุทเทส
มีพุทธานุญาตให้สวดปาฏิโมกข์ย่อได้ ในเมื่อมีเหตุจำเป็นอย่างใดอย่างหนึ่งในเหตุ ๒ อย่าง คือ ๑. ไม่มีภิกษุจำปาฏิโมกข์ได้จนจบ (พึ่งสวดเท่าอุเทศที่จำได้) ๒. เกิดเหตุฉุกเฉินขัดข้องที่เรียกว่าอันตรายอย่างใดอย่างหนึ่งในอันตรายทั้ง๑๐ (กำลังสวดอุเทศใดค้างอยู่เลิกอุเทศนั้นกลางคันได้ และพึ่งย่อตั้งแต่อุเทศนั้นไปด้วยสุตบท คือ คำว่า "สุต" ที่ประกอบรูปเป็น สุตา ตามไวยากรณ์ ทั้งนี้ยกเว้นนิทานุทเทสซึ่งต้องสวดให้จบ)สมมติว่าสวดปาราชิกุทเทสจบแล้ว ถ้าสวดย่อตามแบบที่ท่านวางไว้จะได้ดังนี้ : สุตา โข อายุสฺมนฺเตหิ เตรส สงฺฆาทิเสสา ธมฺมา , สุตา โข อายุสฺมนฺเตหิ เทฺว อนิยตา ธมฺมา , ฯเปฯ ลงท้ายว่า เอตฺตกํ ตสฺส ภควโต ฯเปฯ สิกฺขิตพฺพํ แบบที่วางไว้เดิมนี้ สมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส ไม่ทรงเห็นด้วยในบางประการและทรงมีพระมติว่าควรสวดย่อดังนี้ (สวดปาราชิกุทเทสจบแล้ว สวดคำท้ายที่เดียว) : อุทฺทิฏฺฐํ โข อายสฺมนฺโต นิทานํ , อุทฺทิฏฺฐา จตฺตาโร ปาราชิกา ธมฺมา , สุตา เตรส สงฺฆาทิเสสา ธมฺมา , ฯเปฯ สุตา สตฺตาธิกรณสมถา ธมฺมา , เอกตฺตกํ ฯเปฯ สิกฺขิตพฺพํ. ดู อันตราย ๑๐